Blog prawniczy

Podstawowe warunki przyznawania eksporterom uprawnień w zakresie uproszczonego sposobu dokumentowania pochodzenia towarów, takie jak gwarancje możliwości zweryfikowania pochodzenia towarów, zawarte są w odpowiednich umowach międzynarodowych i przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) Nr 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (rozporządzenie delegowane – dalej jako RD).
Uzupełnieniem wskazanych regulacji jest rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (rozporządzenie wykonawcze – dalej jako RW).

Przepisy wspomnianych powyżej rozporządzeń, łącznie z rozporządzeniem 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającym unijny kodeks celny, zastąpiły w analizowanym zakresie z dniem 1 maja 2016 roku przepisy rozporządzenia 1207/2001, które zostało uchylone.

Jeżeli dostawca udziela eksporterowi lub przedsiębiorcy informacji niezbędnych do określenia statusu pochodzenia towarów dla celów stosowania przepisów regulujących handel na warunkach preferencyjnych między Unią a niektórymi państwami lub terytoriami (status preferencyjnego pochodzenia), dostawca musi uczynić to w formie deklaracji dostawcy, co wynika z treści art. 61 RW. By jednak uniknąć każdorazowego wystawiania deklaracji dostawcy w odniesieniu do każdej przesyłki towarów do eksportera, stosowane są długoterminowe deklaracje dostawców w rozumieniu art. 62 RW. W przypadku, gdy dostawca regularnie dostarcza danemu eksporterowi lub przedsiębiorcy przesyłki towarów oraz gdy oczekuje się, że status pochodzenia towarów zawartych we wszystkich tych przesyłkach będzie jednakowy, dostawca może sporządzić jedną deklarację obejmującą późniejsze przesyłki takich towarów (długoterminowa deklaracja dostawcy). Innymi słowy, taka deklaracja obejmuje tym samym wszystkie przesyłki wskazanego w deklaracji towaru do danego eksportera, z tym jednak zastrzeżeniem, że powinny to być towary, które zawsze mają taki sam status (status preferencyjnego pochodzenia).

Według aktualnie obowiązujących przepisów, długoterminowa deklaracja dostawcy może zostać sporządzona na okres ważności do dwóch lat od daty jej sporządzenia. W tym zakresie zaszła istotna zmiana w porównaniu do poprzednio obowiązujących przepisów rozporządzenia 1207/2001, zgodnie z którymi długoterminową deklarację dostawcy można było wystawić tylko na okres roku.

Dostawca musi bezzwłocznie poinformować zainteresowanego eksportera, gdy długoterminowa deklaracja dostawcy nie jest ważna dla niektórych lub wszystkich przesyłek, które już zostały lub mają być dostarczone. Długoterminowa deklaracja dostawcy powinna zostać sporządzona według wzoru określonego w załączniku 22.16 do RW. Potwierdza się w niej, że dany towar ma status uzyskanego (wytworzonego) w określonym państwie i przez to korzysta z preferencji w obrocie z innym określonym krajem. Weryfikacja preferencyjnego pochodzenia towaru musi odbywać się na poziomie właściwych aktów prawnych, w tym umów międzynarodowych. Dość szerokie zastosowanie w tym zakresie ma Regionalna Konwencja w sprawie paneurośródziemnomorskich preferencyjnych reguł pochodzenia. Załączniki do tej konwencji określają, kiedy dany towar może zostać uznany za pochodzący z danego kraju (np. jakim procesom obróbki należy poddać dane towary niepochodzące z terytorium Wspólnoty, by mogły uzyskać status preferencyjnego pochodzenia ze stronami konwencji). W przypadku ustalania reguł preferencyjnego pochodzenia w odniesieniu do danego kraju zawsze należy ustalić akt prawny, który kwestie te reguluje. Jest to zadanie niełatwe, zatem w analizowanym zakresie można posiłkować się informacjami zawartymi na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, na podstronie „Przepisy dotyczące pochodzenia towarów”.

Z uwagi na duży stopień skomplikowania regulacji dotyczących preferencyjnego pochodzenia towarów, wątpliwości dotyczące ustalenia tych kwestii można rozwiać wystąpieniem do Izby Celnej w Warszawie z wnioskiem o WIP (wiążącą informację o pochodzeniu) celem potwierdzenia preferencyjnego pochodzenia towarów, dla których miałyby zostać wystawione długoterminowe deklaracje dostawcy. Wniosek taki nie podlega opłacie, a dzięki uzyskaniu decyzji WIP można uzyskać pewność co do prawidłowości danych, które zamierza się wskazać w długoterminowej deklaracji dostawcy.