Wynagrodzenia pracowników oświaty w czasie epidemii COVID-19
Zawieszenie działalności przedszkoli, szkół i innych placówek oświaty spowodowane epidemią COVID -19 zrodziło wiele pytań odnośnie zasad naliczania wynagrodzenia pracowników oświaty. W niniejszym artykule wskazujemy na prawa i obowiązki pracowników oraz zasady ich wynagradzania w okresie epidemii.
ZAWIESZENIE ZAJĘĆ NIE ZWOLNIŁO AUTOMATYCZNIE PRACOWNIKÓW Z OBOWIĄZKU ŚWIADCZENIA PRACY
Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 od 12 zawieszono prowadzenie działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej w przedszkolach, szkołach i w większości placówek. Oznacza to, że w przedszkolu, szkole lub placówce nie są prowadzone zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, z wyjątkiem 12 i 13 marca 2020 r., kiedy to prowadzono działalność opiekuńczą.
W dniach 12 i 13 marca 2020 r. nauczyciele zatrudnieni w przedszkolach, innych formach wychowania przedszkolnego, szkołach podstawowych i szkołach artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, z wyjątkiem szkół podstawowych dla dorosłych byli zobowiązani do prowadzenia zajęć opiekuńczych. Nauczyciele świadczący pracę w tych dniach powinni zatem otrzymać z tego tytułu wynagrodzenie za pracę w składnikach i wysokości wynikających z ich uprawnień.
W przypadku nauczycieli publicznych przedszkoli, szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej czas pracy oraz zadania wykonywane w ramach czasu pracy określają przepisy Karty Nauczyciela. Zgodnie z art. 42 ust. 1 i 2 tej ustawy w ramach czasu pracy nieprzekraczającego 40 godzin na tydzień nauczyciel jest obowiązany realizować nie tylko zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami, ale również inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły oraz zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Dyrektor szkoły może więc w okresie zawieszenia prowadzenia zajęć zlecać nauczycielom inne zadania, np. przygotowywanie i przesyłanie uczniom materiałów dydaktycznych do samodzielnej pracy w domu. Zastosowanie ma w tym przypadku również art. 81 § 3 Kodeksu pracy, który umożliwia powierzenie pracownikowi w okresie przestoju innej odpowiedniej pracy.
Za dni, w których nauczyciele świadczyli pracę (niezależnie od tego, czy była to praca świadczona w miejscu pracy, czy zdalnie w miejscu zamieszkania), powinni otrzymać wynagrodzenie bez zmian, z wyjątkiem dodatku za warunki pracy, który jest należny wyłącznie za godziny przepracowane w określonych warunkach pracy, oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, które jest związane z dodatkową pracą nauczyciela polegającą na realizacji zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych powyżej pełnego wymiaru zajęć.
WYNAGRODZENIE ZA CZAS PRZESTOJU
Jeżeli natomiast z przyczyny leżącej po stronie pracodawcy w określonym czasie nauczyciel nie mógł świadczyć pracy, zastosowanie ma art. 81 § 1 Kodeksu pracy, który stanowi, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania.
Wynagrodzenia pracowników oświaty takich jak nauczyciele, którzy nie świadczyli pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, lecz pozostawali w gotowości do pracy, powinny odpowiadać wynagrodzeniom zasadniczym w wysokości wynikającej z ich osobistego zaszeregowania oraz dodatku funkcyjnego.
W przypadku nauczycieli przedszkoli, szkół i placówek prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego o organizacji ich pracy również decydują dyrektorzy tych jednostek. Do nauczycieli tych, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, mają zastosowanie przepisy art. 81 Kodeksu pracy oraz art. 3 ustawy o przeciwdziałaniu i zwalczaniu COVID-19.
WYNAGRODZENIE KADRY KIEROWNICZEJ ORAZ PRACOWNIKÓW ADMINISTRACJI
Osoby zajmujące stanowiska kierownicze, które świadczyły pracę, winny otrzymać wynagrodzenie bez zmian, z wyjątkiem ewentualnego wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i dodatku za warunki pracy.
Zawieszenie prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych nie wpływa bezpośrednio na pracę wykonywaną przez pracowników administracji i obsługi szkolnej i nie zwalniało ich automatycznie z obowiązku świadczenia pracy. O organizacji ich pracy decydował dyrektor szkoły. Dyrektor szkoły na podstawie art. 3 ustawy o przeciwdziałaniu i zwalczaniu COVID-19 może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna), o ile oczywiście charakter zadań wykonywanych przez pracownika na to pozwala. Jeżeli natomiast z przyczyny leżącej po stronie szkoły w określonym czasie pracownik administracji lub obsługi nie może świadczyć pracy, a pozostaje wówczas do dyspozycji dyrektora szkoły i jest w gotowości do wykonywania pracy, mają wówczas zastosowanie przepisy art. 81 § 1 Kodeksu pracy, który wskazuje, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania. Wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.
Reasumując, wynagrodzenia pracowników oświaty zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w przedszkolu niepublicznym, którzy wykonują pracę zdalnie w domu (na swój wniosek), powinno pozostać bez zmian.
Ponieważ tematyka COVID-19 ma wpływ na wiele dziedzin życia, o kwestiach związanych z obowiązującym stanem epidemii informujemy na bieżąco także na innych blogach tematycznych naszej Kancelarii – mbwkarne.pl oraz mbwbudowlane.pl. Zapraszamy do ich lektury.
Jeśli potrzebują Państwo dalszych informacji, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią, abyśmy mogli pomóc konkretnie w Państwa sprawie.
O autorze
Ewa Śmigielska
Absolwentka kierunku Prawo na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz studiów podyplomowych na kierunku Controlling na Wydziale Finansów i Bankowości Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. W 2013 r. ukończyła aplikację adwokacką przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Poznaniu. Doświadczenie zawodowe zaczęła zdobywać w trakcie studiów w kancelariach adwokackich w Zielonej Górze i w Poznaniu. W 2016 r. ukończyła szkolenie „Szkoła Mediacji KSM” organizowane przez Krajowe Stowarzyszenie Mediatorów, a w 2017 r. szkolenie „Mediacje karne i mediacje w postępowaniu dyscyplinarnym” organizowane przez Centrum Mediacyjne przy Naczelnej Radzie Adwokackiej. W 2019 r. uzyskała certyfikat Franklin University „Kluczowe umiejętności negocjacyjne” oraz certyfikaty Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu „Biznes modeling” oraz „Emocje w negocjacjach”. Jej zainteresowania zawodowe koncentrują się wokół prawa kontraktów, funduszy unijnych i pomocy publicznej, sporów sądowych z zakresu prawa kontraktów, prawa pracy i prawa rodzinnego, negocjacji biznesowych oraz prawa karnego.
